Gdzie jest Górny Śląsk?

Cały Śląsk to historyczna kraina, która mieści się w centralnej Europie. Dzisiaj znajduje się pod polską, niemiecką i czeską administracją. Z kolei Górny Śląsk to wschodnia część Śląska, która podzielona jest polską i czeską administracją. Przez większość czasu ziemie te były częścią zachodnich europejskich cywilizacji, jak chociażby częścią Korony Czeskiej, Świętego Cesarstwa Rzymskiego czy Prus. Doprowadziło to do powstania unikalnego języka śląskiego, który jest mieszaniną słowiańskich języków oraz języka niemieckiego.

Flaga i Herb

Herbem Górnego Śląska jest złoty Orzeł na niebieskiej tarczy. Z kolei flaga Górnego Śląska, podobnie jak Orzeł, składa się z koloru złotego oraz niebieskiego. Chociaż istnieją różne warianty śląskiej flagi które powszechnie są akceptowane, jak na przykład wariant z herbem na fladze.

Dlaczego więc tylko Górny Śląsk a nie Śląsk?

Dlaczego ciągle mówimy o Śląsku, ale praktycznie tylko o jego górnej części? Źródła podziału Śląska na Górny oraz Dolny sięgają XII wieku, a później rewolucji industrialnej, która to spowodowała, że coraz więcej ludzi przyjeżdżała na Górny Śląsk za pracą. Rewolucja przemysłowa potrzebowała siły roboczej, tak licznej jakiej Śląsk wcześniej nie widział. Chociaż nasz region zawsze stał między cywilizacją germańską oraz słowiańską, tak ten czas prowadził do dynamiczniejszych zmian etnicznych i językowych. To tutaj w latach ‘20 XX wieku rozwijała się nowa polityka stawiająca przede wszystkim na Górny Śląsk. Drugą bardzo ważną rzeczą jest fakt, że po II Wojnie Światowej na Dolnym Śląsku nie pozostali praktycznie żadni Ślązacy. 99% z nich uciekało lub wyjechało do Niemiec. Na ich miejsce polski rząd sprowadził ludność żyjącą na dawnych wschodnich ziemiach II Rzeczpospolitej. Dlatego ani języki ani rdzenna kultura Dolnego Śląska nie pozostała. Tak jak na Górnym Śląsku została mniejszość śląska, która przejęła 1150-letni spadek Śląska, tak na Dolnym Śląsku tacy nie zostali. Warto też wspomnieć, że powoli bo powoli, ale rośnie zainteresowanie mieszkańców Dolnego Śląska swoim regionem i odnawia się śląska świadomość narodowa. Nie jest to jeszcze nic wyraźnego, aczkolwiek pierwsze kroki zmierzające w tym kierunku zostały podjęte.

Streszczenie Historii

Do 1918 – Śląsk do Wielkiej Wojny
Historię Górnego Śląska dobrze zacząć od 875r. kiedy to tereny Śląska trafiają do Rzeszy Wielkomorawskiej. Później, bo do 1194 roku Śląsk ciągle przechodził między rękami czeskimi a polskimi, z momentami na śląską niepodległość. Od 1194 do 1627 roku (z małymi przerwami) trwa czas, kiedy Śląsk de facto był niepodległym państwem/państwami. Od 1627 roku Śląsk trafił pod panowanie Austrii a nasza suwerenność się stopniowo zmniejszała, i tak jest po dzień dzisiejszy. W 1742 roku po wygranej przez Prusy I Wojny Śląskiej, większość Śląska trafiła do Prus. W połowie XVIII wieku na Górnym Śląsku zaczynają się pokazywać pierwsze kopalnie węgla kamiennego rozpoczynając tym samym Rewolucję Przemysłową na Śląsku. W XIX wieku Górny Śląsk należy do najbardziej uprzemysłowionych części świata.

1918-1939 – Górnośląskie marzenie o niepodległości
W 1918 roku Niemcy przegrywają Wojnę, a na mapie odradza się historyczny wróg Śląska – Polska. Ślązacy chcąc wykorzystać słabość przegranych Niemiec, budują organizacje prowadzące do ogłoszenia górnośląskiej niepodległości. Śląskie postulaty są przedstawiane na konferencji pokojowej w francuskim Wersalu. Pada również propozycja zorganizowania plebiscytu na Górnym Śląsku, opcjami wyboru miały być: pozostanie w Niemczech, połączenie z Polską, lub stworzenie niepodległego państwa górnośląskiego. Na tę propozycję przystają Brytyjczycy, Włosi, Amerykanie, przeciwko byli Francuzi, ponieważ wiedzieli, że w takim scenariuszu większość ludzi zagłosuje za wolnym państwem. Francuzom bardzo zależało, aby tak bogaty region przypadł Polsce, ich nowemu sojusznikowi. Finalnie Francuzi mają najwięcej do powiedzenia, dlatego też zapada decyzja o plebiscycie, w którym opcjami zostają wyłącznie Niemcy albo Polska. W 1921 roku dochodzi do plebiscytu, w którym 59,6% ludzi głosuje za pozostaniem w Niemczech. Polakom oraz Francuzom taki scenariusz jest bardzo nie na rękę, ale byli gotowi na taką ewentualność. Fabrykują tzw. „powstanie”, przerzucając przez granicę dzień wcześniej zdegradowanych żołnierzy polskich, oraz zmuszają Ślązaków do walki przeciwko sobie samym. Po tej bratobójczej walce, Polacy domagają się podzielenia Górnego Śląska, tak aby jego najbogatsza część przypadła Polsce. Tak też się staje. W 20-leciu międzywojennym Śląsk jest podzielony pomiędzy Niemcy, Polskę oraz Czechosłowację.

Od 1939 – Ciemne czasy
W czasie II Wojny cały Śląsk znajduje się w granicach III Rzeszy. Z kolei po wojnie Stalin w ramach rekompensaty za odebrane wschodnie ziemie Polski, daje Polakom zdecydowaną większość Śląska – nie tylko Górnego, ale również Dolnego. Praktycznie cała ludność Dolnego Śląska albo szuka ratunku w Niemczech, albo jest zmuszona tam wyjechać. Na Górnym Śląsku sytuacja jest podobna, ale nie wszyscy potrafią wyjechać. Polacy zaraz po wojnie rozpoczęli proces polonizacji, zakazali języka niemieckiego, a używając języka śląskiego nie można było liczyć na jakiekolwiek lepsze perspektywy w pracy lub społeczeństwie. Od 1945 do 1952 roku na Śląsku funkcjonowały polskie obozy koncentracyjne, w których katowani byli Ślązacy klasyfikowani jako wrogowie narodu polskiego. Ślązacy byli zmuszeni do zapominania o swoim języku oraz kulturze.

Współczesna sytuacja

Po upadku komunizmu w 1989 roku, wolność słowa dotycząca śląskich spraw stała się większa, ale nie do takiego stopnia, żeby była całkowicie bezkarna. Polacy uchwalili prawo w którym za tworzenie organizacji separatystycznych można trafić do więzienia na 25 lat. Polacy dalej nie przyznali się do zbrodni popełnionych na Ślązakach, a w szkołach prowadzona jest polska propagandowa historia. Na podstawie spisu powszechnego z 2021 roku w Rzeczypospolitej Polskiej mieszka 585 tysięcy Ślązaków, którym Polska regularnie nie przyzwala na bycie uznanym za mniejszość narodową. Podobnie język śląski do dzisiaj nie jest uznany oficjalnie za język, przez co nie możemy się go oficjalnie uczyć w szkołach, ani załatwić żadnej sprawy w urzędzie. Śląsku do dzisiaj nie została przywrócona autonomia, która została nam obiecana w 1920 roku.